Tóm tắt

Mọi sinh vật, kể cả con người trong đời sống đều chịu ảnh hưởng của các điều kiện vật lý, hoá học ở môi trường xung quanh. Trên cơ sở hiểu biết ngày càng sâu rộng mối quan hệ giữa sinh vật và môi trường, nhiều bí ẩn về mối tương tác này đã được khám phá. Đối với thực vật, sự thiếu, thừa chất dinh dưỡng trong đất hoặc sự có mặt các chất ô nhiễm trong môi trường sẽ xuất hiện những dấu hiệu bất thường như bệnh vàng lá, bệnh vàng giữa các gân lá, những đốm hoại tử, thậm chí cành, lá bị cháy khô và dễ dàng có thể quan sát được bằng mắt thường. Đối với động vật, đặc biệt những động vật bậc thấp, sự có mặt hay vắng mặt chúng trong môi trường nước nhất định có thể nhận diện được chủng loại và nồng độ của các chất gây ô nhiễm mà không nhất thiết phải tiến hành phân tích hoá – lý học. Những sinh vật này được gọi là những sinh vật chỉ thị môi trường và thông qua chúng có thể nhận diện được sự có mặt của các chất và đánh giá chất lượng môi trường nhằm phục vụ cho việc giám sát và quan trắc với ý nghĩa khoa học và thực tiễn lớn. Từ những năm 70 của thế kỷ XX, trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu và tập trung vào một lĩnh vực mới là ứng dụng những sinh vật tích tụ, mà chủ yếu là thực vật để xử lý ô nhiễm môi trường đất, nước. Đây là phương pháp lành mạnh, thân thiện với môi trường, giá thành hạ, an toàn và hiệu quả cao, đảm bảo mỹ quan nguyên vẹn của đối tượng xử lý và có thể áp dụng lâu dài.